باغ گودول
باغ گودول /bāġ godul/ یا باغ گازر /bāġ gāzer/ یکی از باغات قدیمی است که در شمال بافت قدیمی شهر در محله کرناسیون و جنب خیابان آیت الله قاضی واقع بوده است.
این باغ اکنون به پارک و زمین چمن تبدیل شده و در مالکیت شهرداری دزفول قرار دارد.
سازه های آبی
سازه های آبی موجود در این مزرعه زیبا که هنوز هم به حیات خود ادامه میدهد از چند حلقه چاه تشکیل شده است که با نظم هندسی خاصی در کنار هم قرار گرفته اند . با بستن بک دلو به گردن چهارپا( غالبا از گاو استفاده کرده اند ) و حرکت دادن گاو در امتداد مسیری معین آب را از چاه بالا می کشیدند . با حرکت گاو به سمت چاه و دقیقا زمانی که پاهای گاو به لبه حوض برخورد میکرد دلو در چاه می افتاد به این لبه از حوضها دس گو (دست گاو) گفته می شد . جهت سهولت حرکت حیوان مسیر برگشت به صورت شیبدار اجرا میشد و غالبا سقفی بر روی این مسیر ساخته میشد تا هم حیوان و هم فردی حیوان را هدایت می کرد از گزند آفتاب در امان بمانند.این حوضچه ها علاوه بر تامین آب مصرفی در مزرعه، آب شرب ساکنان محله را هم تامین می کرد.با آب گیری حوضچه های باغ گودول قنات به مسیر خود ادامه میدهد و به گاوچاه کنار حمام کرناسیون رسیده و آن را پرآب می کند .آب در حوضچه های کنار ورودی حمام انبار شده و سپس آب با لوله های تنبوشه ای به مخازن آب سرد که از بام حمام قابل رویت است منتقل می شود .یکی از ظرافت های فنون انتقال آب که در ابن حمام بسیار زیبا به اجرا در آمده ساخت حوضچه ای کوچک در نزدیکی پلکانی است که سربینه مردانه را به آتشخانه و مخازن سوخت حمام متصل میکند.این حوضچه کوچک به عنوان یک دریچه بازدید عمل کرده و مسئول حمام بدون نیاز به مراجعه به پشت بام با رویت سطح آب در این دریچه از میزان آب موجود در حوضچه ها مطلع شده است .و این تکنیک کاملا آگاهانه و با اشراف به یکی از مباحث مهم فیزید به نام قانون ظروف به هم مرتبط اجرا شده است .
ظروف مرتبطه، به ظروفی گفته میشود که از بخش زیرین و توسط مجرایی به یکدیگر متصل باشند به گونه‌ای که وقتی در یکی از ظرف های مرتبطه مایعی بریزند به ظروف دیگر می‌رود و با وجود اختلاف شکل ظروف، مایع در همگی در یک سطح ارتفاع قرار می‌گیرد.
در این سازه آبی حوضچه های آب و دریچه کنترل به مثابه ی ظروفی هستند که با یک کانال افقی از زیر به هم مرتبط می شوند .
با آب گیری حوضچه ها آب از طریق کانال زیرین به دریچه های کنترل هدایت میشود و سطح قرارگیری آب در این دو عنصر یکسان خواهد بود.[۱]
پانویس
- ↑ گیتی فروز. «بوستان باغ گودول دزفول». سایت دزپارس.