۲٬۵۲۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(←پیش) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
ابتدا باید توجه داشت تلفظ واژه ها در گویش دزفولی یکسان نیست یعنی ممکن است بین مردم یک منطقه با مناطق دیگر اندکی متفاوت باشد. نکته دیگر این که بسیاری از مصوت ها در گویش های متداول فارسی وجود ندارد. برای ثبت و یکسان سازی لغاتی را به عنوان شاهد هر مصوت در نظر گرفته ایم تا دیگر کلمات با آنها مقایسه شوند. | |||
==مصوت ها== | ==مصوت ها== | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
* ـِ کوتاه که با '''/e/''' نمایش داده می شود: مانند [[تنگ]] /teng/، [[قنج]] /qenj/. | * ـِ کوتاه که با '''/e/''' نمایش داده می شود: مانند [[تنگ]] /teng/، [[قنج]] /qenj/. | ||
* ـِ بلند متمایل به '''ی''' که با '''/é/''' نمایش داده می شود: مانند [[سیل]] (نگاه) /sél/، نشینِی (امر نشستن به جمع) /neşiné/ ، مِره (مرد) /méra/ . | * ـِ بلند متمایل به '''ی''' که با '''/é/''' نمایش داده می شود: مانند [[سیل]] (نگاه) /sél/، نشینِی (امر نشستن به جمع) /neşiné/ ، مِره (مرد) /méra/ . | ||
* ای که با '''/i/''' نمایش داده می شود: مانند [[سیر]] (گیاه | * ای که با '''/i/''' نمایش داده می شود: مانند [[سیر]] (گیاه) /sir/، [[چیک]] /çik/. | ||
===پیش=== | ===پیش=== | ||
* او کوتاه که با '''/o/''' نمایش داده می شود. مانند [[سُک]] /sok/، گربه /gorba/ . به طور کلی حرف اُ در گویش دزفولی خفیف تر از بیان آن در لهجه تهرانی و اندکی متمایل به ـَ است. | * او کوتاه که با '''/o/''' نمایش داده می شود. مانند [[سُک]] /sok/، گربه /gorba/ . به طور کلی حرف اُ در گویش دزفولی خفیف تر از بیان آن در لهجه تهرانی و اندکی متمایل به ـَ است. | ||
* او بلند متمابل به '''و''' که با '''/ow/''' نمایش داده می شود: مانند [[قول]] (عمیق) /qowl/، [[مور(نماز)|مور]] (مُهر) /mowr/ ، [[اوزار]] /owzār/. | * او بلند متمابل به '''و''' که با '''/ow/''' نمایش داده می شود: مانند [[قول]] (عمیق) /qowl/، [[مور(نماز)|مور]] (مُهر) /mowr/ ، [[اوزار]] /owzār/. | ||
* او کشیده که با '''/u/''' نمایش داده می شود: مانند [[سور]] /sur/ ، [[مور(حشره)|مور]] /mur/. | * او کشیده که با '''/u/''' نمایش داده می شود: مانند [[سور]] /sur/ ، [[مور(حشره)|مور]] /mur/. | ||
* او خیلی کشیده که با '''/ü/''' نمایش داده می شود. معمولا وقتی او کشیده به میم یا نون می رسد کشیده تر ادا می شود: مانند [[قوم]] /qüm/ ، [[پوم]] /püm/ ، اومّم (آمدم) /ümmam/ ، اوشون (ایشان) /uşün/. | * او خیلی کشیده که با '''/ü/''' نمایش داده می شود. معمولا وقتی او کشیده به میم یا نون می رسد یا به تنهایی در انتهای کلمه قرار می گیرد کشیده تر ادا می شود: مانند [[قوم]] /qüm/ ، [[پوم]] /püm/ ، اومّم (آمدم) /ümmam/ ، اوشون (ایشان) /uşün/ ، [[تو]] (اتاق) /tü/ ، [[توپو]] /towpü/. | ||
==صامت ها== | ==صامت ها== | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| ب || /b/ || [[برد]] /bard/ || سنگ | | ب || /b/ || [[برد]] /bard/ || سنگ | ||
|- | |- | ||
| پ|| /p/ || [[کپو]] / | | پ|| /p/ || [[کپو]] /kapü/ || سبد | ||
|- | |- | ||
| ت || /t/ || [[خرمی]] /xármi/ || سدر | | ت || /t/ || [[خرمی]] /xármi/ || سدر | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
| چ || /ç/|| [[کچه]] /káça/ || چانه | | چ || /ç/|| [[کچه]] /káça/ || چانه | ||
|- | |- | ||
| ح|| /ḥ/|| [[فحم]] /faḥm/ || | | ح|| /ḥ/|| [[فحم]] /faḥm/ || سیاه شدن | ||
|- | |- | ||
| خ|| /x/|| [[پختار]] /paxtār/ || وجین | | خ|| /x/|| [[پختار]] /paxtār/ || وجین | ||
|- | |- | ||
| د|| /d/|| [[تندو]] / | | د|| /d/|| [[تندو]] /tondü/ || بقچه | ||
|- | |- | ||
| ر|| /r/|| [[ترتول]] /tartul/ || سبزی خوردن | | ر|| /r/|| [[ترتول]] /tartul/ || سبزی خوردن | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
==تشدید== | ==تشدید== | ||
* بر خلاف فارسی تشدید در میان لغات دزفولی به کرات مشاهده می شود. مانند [[تکّه]] /tekka/ ، [[حدّه]] /ḥedda/ و یا [[حکّه]] /ḥakka/. | * بر خلاف فارسی تشدید در میان لغات دزفولی به کرات مشاهده می شود. مانند [[تکّه]] /tekka/ ، [[حدّه]] /ḥedda/ و یا [[حکّه]] /ḥakka/. | ||
* | * حروف مشدّد در کلمات عربی وقتی که به '''ا''' کشیده /ā/ برسند بدون تشدید و با ـَ کشیده ادا می شوند مثل بنا /bánā/ ، صراف /sárāf/ ، نجار /nájār/. | ||
[[رده:واژگان دزفولی]] | [[رده:واژگان دزفولی]] | ||