۲٬۵۲۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
}} | }} | ||
'''ملا محمد | '''ملا محمد تقی ناهیدی دزفولی''' متخلص به ناهیدی، ناهید، ناهیدا و یا تقی از شاعران بنام دزفولی بوده است. | ||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
محمد تقي ناهیدی دزفولی فرزند اول ملا حسینقلی ناجی (روضه خوان) | محمد تقي ناهیدی دزفولی فرزند اول ملا حسینقلی ناجی (روضه خوان) نوه مرحوم ملا سلیمان بود و در سال ۱۲۶۰ هجری شمسی در دزفول متولد شد و در همین شهر نزد اساتید مکتبخانه و مدرسه های سنتی قدیم دزفول به فراگیری دروس متداول آن زمان پرداخت. او با آنکه قرآن مجید و نصاب الصّبیان را می خوانده از مکتب فراری بوده و عمویش او را ناچار به خواندن کتاب هزار و یک شب می کرده است. خواندن و نوشتن را آموخته بود که به شعر سرودن دل بست. | ||
او در سی ام تیرماه سال ۱۳۳۲ شمسی و در سن ۷۲ سالگی از دنيا رفت و در قبرستان [[نعل | او در سی ام تیرماه سال ۱۳۳۲ شمسی و در سن ۷۲ سالگی از دنيا رفت و در قبرستان [[نعل اشکن]] در جنوب شرقی دزفول به خاک سپرده شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://www.dezfoolnews.ir/fa/News/24377/|عنوان= شرح حال ناهیدی| ناشر = سایت صبح ملت نیوز |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref> محل سکونت و زندگی ناهیدی در محله [[چولیون|چولیان]] بود. | ||
==سبک شاعری== | ==سبک شاعری== | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
طبع نقاد وقریحه شعری سر شار او از ابتدای جوانی به شکوفائی رسید و وجه ممیزه اشعارش ، استخدام و استفاده از لغات و اصطلاحات اصیل و کهن است که به کلام او زینت و ظرافت و زیبائی می بخشد به گونه ای که سجع و رقص واژگان ، در چیدمان این ساختمان شعری والا ، به خوبی مشهود است. او همواره با دیگر شعرای همشهری خود از قبیل میرزا ابوتراب جَلی ، سید محمدنبی سیادت، ملا احمد گلابی، ملا عزیز مرغی زاده، ملا حسناک شوشتری و غیره در مدراوده و مناظره بوده است. تبحر و استادی ناهیدی در سرودن اشعار طنز محلی است، لیکن سروده هایی در مدح و منقبت خاندان عصمت و طهارت و رثای شهدای کربلا نیز دارد که این اشعار همواره مورد اقبال منبریون و گرمی بخش مجالس سوگواری بوده است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://mejry.com/Home/Article/89/|عنوان=ناهیدی شاعر ممتاز دزفولی | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref> | طبع نقاد وقریحه شعری سر شار او از ابتدای جوانی به شکوفائی رسید و وجه ممیزه اشعارش ، استخدام و استفاده از لغات و اصطلاحات اصیل و کهن است که به کلام او زینت و ظرافت و زیبائی می بخشد به گونه ای که سجع و رقص واژگان ، در چیدمان این ساختمان شعری والا ، به خوبی مشهود است. او همواره با دیگر شعرای همشهری خود از قبیل میرزا ابوتراب جَلی ، سید محمدنبی سیادت، ملا احمد گلابی، ملا عزیز مرغی زاده، ملا حسناک شوشتری و غیره در مدراوده و مناظره بوده است. تبحر و استادی ناهیدی در سرودن اشعار طنز محلی است، لیکن سروده هایی در مدح و منقبت خاندان عصمت و طهارت و رثای شهدای کربلا نیز دارد که این اشعار همواره مورد اقبال منبریون و گرمی بخش مجالس سوگواری بوده است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://mejry.com/Home/Article/89/|عنوان=ناهیدی شاعر ممتاز دزفولی | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref> | ||
ناهیدی به رسم دیگر شاعران دوره | ناهیدی به رسم دیگر شاعران دوره قاجاریه ، گاه در حوزه تکلف و تصنع محافل ادبی زمان خویش وارد شده و در زمینه اشعار تفننی نیز همچون اشعار بی نقطه ، اخوانیات و ... طبع آزمایی کرده است. جثه ای کوچک، اندامی ریز، بیانی تند و صریح، زندگانی سراسر فقر توأم با مشقت و سختی، خالق طنزی گزنده، صراحت لهجه، طرح و بیان مسایل اجتماعی دوران خویش در انواع قالب های شعری، از ویژگی های این شاعر دزفولی است. استادی و زبردستی ناهیدی در انتخاب واژه ها و وزن های مختلف شعری ، درخور توجه است. اگر او نبود ، شاید تاکنون بسیاری از واژه های اصیل دزفولی در غبار زمان محو شده بود .وی از آهنگ و موسیقی شعری و دستگاه های ایرانی بویژه حوزه مرثیه سرایی ، آشنایی کامل داشته و در این رهگذر بهره کافی برده است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://prochista1996.blogfa.com/post/9 |عنوان=محمد تقي ناهیدی دزفولی | ناشر =دست نوشته ها و نوسروده های فائزه کثیری |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref> | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|۱ هم مَه رمضون | {{ب|۱ هم مَه رمضون [[اومین|اُومَّه]]،قَدِ روزه زَنِسُّوم| لِف مَه که گِرَه ،اَی مَهِ جامُندَه ، گِرِسُّم }} | ||
{{ب|۲ قرص روزه گِرُفت، بِیخِ گُلیمَه،که یواشی|اَ رفتنِ صـحرا وو قَپـِی غَــلَه بِـیـسُّــم}} | {{ب|۲ قرص روزه گِرُفت، بِیخِ گُلیمَه،که یواشی|اَ رفتنِ صـحرا وو قَپـِی غَــلَه بِـیـسُّــم}} | ||
{{ب|۳ روز ، اَغْذَه درازه که مَری،بَند گِحیفَه|اَی روز دراز چی خرِرِنج ف زِی یَه هِرِسُّم}} | {{ب|۳ روز ، اَغْذَه درازه که مَری،بَند گِحیفَه|اَی روز دراز چی خرِرِنج ف زِی یَه هِرِسُّم}} | ||
{{ب|۴ شو اوّل افطار،اَچَن،خَورْدُمَه پَتی ،اُو|گِنْدام ، گُشِسِّنْ ، اَ هَفَش جا ، [[ترقنیدن|تِرَقِسُم]]}} | {{ب|۴ شو اوّل افطار،اَچَن،خَورْدُمَه پَتی ،اُو|گِنْدام ، گُشِسِّنْ ، اَ هَفَش جا ، [[ترقنیدن|تِرَقِسُم]]}} | ||
{{ب|۵ کیفُم بِدسُم ،روز بِه خِرُم هَرچِی که بینُم| اَ رَفتْ وشُدامُون ، سی خِرید ، لِیوَه بِیسُم}} | {{ب|۵ کیفُم بِدسُم ،روز بِه خِرُم هَرچِی که بینُم| اَ رَفتْ وشُدامُون ، سی خِرید ، لِیوَه بِیسُم}} | ||
{{ب|۶ دوش ،چارکِ نیم، ماس اَ مَندَل ، مو خِریدُم| زَنْدُم کِلِکِی ،یَکِتَه ، کُلْمَکْمَه ، مو لِسُّم}} | {{ب|۶ دوش ،چارکِ نیم، ماس اَ مَندَل ، مو خِریدُم| زَنْدُم کِلِکِی ،یَکِتَه ، [[کلمک|کُلْمَکْمَه]] ، مو لِسُّم}} | ||
{{ب|۷ رَفتُم که خِرُم بَحْتیَه ، اَوْ سِی اَبولی هم| ده جا سر رَه ، اَ دَس تُشْنی مو نِشِسُّم}} | {{ب|۷ رَفتُم که خِرُم بَحْتیَه ، اَوْ سِی اَبولی هم| ده جا سر رَه ، اَ دَس تُشْنی مو نِشِسُّم}} | ||
{{ب|۸ ضَحْف اُومَه سیُم ، کُل رَگام یَکْتَه گُشِسِّن| هَرچِی خُومَه دام تَکیَه ، آخیرِش سُلُقِسُّم}} | {{ب|۸ ضَحْف اُومَه سیُم ، کُل رَگام یَکْتَه گُشِسِّن| هَرچِی خُومَه دام تَکیَه ، آخیرِش سُلُقِسُّم}} | ||
{{ب|۹ صَحنُم به زِمین خَورد ، بِیس صَحْنِکَه ، دَه قَل| مِنجا تَلبـا ، چِی خـودِ عِیســا مــو چُــکِسُّــم}} | {{ب|۹ صَحنُم به زِمین خَورد ، بِیس صَحْنِکَه ، دَه قَل| مِنجا [[تلب|تَلبـا]] ، چِی خـودِ عِیســا مــو چُــکِسُّــم}} | ||
{{ب|۱۰ نَمْ،اَی مَه بَعد مُنده،کُجا مو سَر دِرارُوم| اَی روزه گِرُفتن ، دِگه والله، مو هِرِسُّم}} | {{ب|۱۰ نَمْ،اَی مَه بَعد مُنده،کُجا مو سَر دِرارُوم| اَی روزه گِرُفتن ، دِگه والله، مو هِرِسُّم}} | ||
{{ب|۱۱ وازه ، آ مناجاتِ رجب ، پا قُلِ دولو|دَه گز لِفِ ، وَقِی ، اَ سر جا مو پِرِسُّم}} | {{ب|۱۱ وازه ، آ مناجاتِ رجب ، پا قُلِ دولو|دَه گز لِفِ ، وَقِی ، اَ سر جا مو پِرِسُّم}} | ||
{{ب|۱۲ اَغْذر،حپ تپ کورد،به مناجات که اَجا،او| زَند وَزَه به مِی گُش گُلیُم ، خَفَّه بِیسُّم }} | {{ب|۱۲ اَغْذر،حپ تپ کورد،به مناجات که اَجا،او| زَند وَزَه به مِی گُش گُلیُم ، خَفَّه بِیسُّم }} | ||
{{ب|۱۳ بَس رو رِیَه قی زَنْد،چِه گُمِت یَکْتَه اَ لَرزه| چِرْپِی اَشدوم اومَه ، دِگَه ، زَلَمَه بِسُّم}} | {{ب|۱۳ بَس رو رِیَه قی زَنْد،چِه گُمِت یَکْتَه اَ لَرزه| چِرْپِی اَشدوم اومَه ، دِگَه ، زَلَمَه بِسُّم}} | ||
{{ب|۱۴ آخِر چه گُمِتْ ، اَغْذَه زَه قی ، تا اَسَرِ تخت| گِمْبَم به زِمین اومَه ، تو میری قَلَپِسُّم}} | {{ب|۱۴ آخِر چه گُمِتْ ، اَغْذَه زَه قی ، تا اَسَرِ تخت| [[گمبه|گِمْبَم]] به زِمین اومَه ، تو میری قَلَپِسُّم}} | ||
{{ب|۱۵ گِیوامه گِرِفتُم ، اَ صداش ، زِیرِ کِلُم قُرص| اَ بون ، به دوپِلّی ، سی شَوادونِکَه جِسُّم}} | {{ب|۱۵ گِیوامه گِرِفتُم ، اَ صداش ، زِیرِ کِلُم قُرص| اَ بون ، به دوپِلّی ، سی شَوادونِکَه جِسُّم}} | ||
{{ب|۱۶ رَفتُم به شَوادون و گِرِفتُم رَهِ تاله| چِی گربه به تَه تال ، یواشی مو تَپِسُّم}} | {{ب|۱۶ رَفتُم به شَوادون و گِرِفتُم رَهِ تاله| چِی گربه به تَه [[تال]] ، یواشی مو تَپِسُّم}} | ||
{{ب|۱۷ بعدش ، سی اَزون،پی حَپِلون، دونه گُشیدِش| لِف حوشِ خَلَگناز ، اَ بُنگِــش مو رُمِـسـم}} | {{ب|۱۷ بعدش ، سی اَزون،پی حَپِلون، دونه گُشیدِش| لِف حوشِ خَلَگناز ، اَ [[بنگشت|بُنگِــش]] مو رُمِـسـم}} | ||
{{ب|۱۸ وَندُم مو، بِزون ، یَکْتَه اَزونَه، اَ اَزونِش| وارَس اَ اَزونش ، به شَوَق هَرچِی لِرِسُّم}} | {{ب|۱۸ وَندُم مو، بِزون ، یَکْتَه اَزونَه، اَ اَزونِش| وارَس اَ اَزونش ، به شَوَق هَرچِی لِرِسُّم}} | ||
{{ب|۱۹ دیدُم شَوَقی نِی ، اَ بَغَل ساعته دیدُم| یَه ساعتِ نیم بعدَه ازونش مو نِشِسُّم}} | {{ب|۱۹ دیدُم شَوَقی نِی ، اَ بَغَل ساعته دیدُم| یَه ساعتِ نیم بعدَه ازونش مو نِشِسُّم}} | ||
{{ب|۲۰ اوسون زِلِ خرکُش دِگه زَنْد، خونَه نَمُندُم| مینِ [[موتور بس|موتورِ بَس]] ، لِف لِیْلِی مو سُـلِسُـّم}} | {{ب|۲۰ اوسون زِلِ خرکُش دِگه زَنْد، خونَه نَمُندُم| مینِ [[موتور بس|موتورِ بَس]] ، لِف [[لیله|لِیْلِی]] مو سُـلِسُـّم}} | ||
{{ب|۲۱ وا ای هَمَه گَرما ف رَه اَهوازَه گِرُفتُم| اونجون چه رسیدُم ،دِگَه ،آسودَه بِیسُّم}} | {{ب|۲۱ وا ای هَمَه گَرما ف رَه اَهوازَه گِرُفتُم| اونجون چه رسیدُم ،دِگَه ،آسودَه بِیسُّم}} | ||
{{ب|۲۲ ناهیدی بَسَه، مشتی فِلون،بَدِش مِیایَه| دیدی ، که اَخیرش مو چطور ، | {{ب|۲۲ ناهیدی بَسَه، مشتی فِلون،بَدِش مِیایَه| دیدی ، که اَخیرش مو چطور ، گُلَشَه،[[رسن|رِسُّم]]؟}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
| خط ۱۳۷: | خط ۱۳۷: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
[[رده:افراد مشهور]] | |||
[[رده:درگذشتگان]] | |||
[[رده:شعر]] | |||